96 ശരീരതത്വവിദ്യയുടെ സാധ്യതകൾ

 96 ശരീരതത്വവിദ്യയുടെ സാധ്യതകൾ 

ആമുഖം :

96 ശരീരതത്വവിദ്യയുടെ ആരോഗ്യരക്ഷാ സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് ആലോചിക്കുന്നതിന് വേണ്ടിയുള്ള ഒരു കുറിപ്പ് എഴുതിതുടങ്ങുന്നതിന്റെ ഭാഗമായാണ് ചുവടെ പറയുന്ന ചില പൊതുവായ കാര്യങ്ങൾ പങ്കുവെക്കുന്നത്. വിഷയത്തിൽ വിദഗ്ധരായവരുടെ അഭിപ്രായങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. 

96 ശരീരതത്വങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഒരു വിശിഷ്ടമായ ആരോഗ്യരക്ഷാ സംസ്കാരത്തിന്റെ വേരുകൾ ആഴ്ന്നിറങ്ങിയ പ്രദേശമാണ് തെന്നിന്ത്യ. തെന്നിന്ത്യയുടെ അത്തരമൊരു സാമൂഹിക, സാംസ്‌കാരിക ചരിത്ര വസ്തുതകൾ ഇനിയും സൂക്ഷതയോടെ മനസ്സിലാക്കപ്പെടുകയോ രേഖപ്പെടുത്തുകയോ ഉണ്ടായിട്ടില്ല. 

ശരീരതത്വങ്ങൾ എന്നാൽ മനുഷ്യന്റെ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ എന്ന് ലളിതമായി പറയാം. എന്നാൽ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങളെക്കൊണ്ട് ഇവിടെ അർത്ഥമാക്കുന്നത് വെറും കായിക ശരീരത്തിന്റേത് മാത്രമെന്ന നിലക്കല്ല. 

96 ശരീരതത്വങ്ങളെന്നാൽ മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതത്തിന് ആധാരമാകുന്ന വിവിധ ജൈവിക ഘടകങ്ങളും അവചേർന്നുവരുന്ന ജൈവ ഘടനയുമാണ്.  അത്തരം ഘടകങ്ങളുടെ സ്വഭാവം വെച്ചുനോക്കുമ്പോൾ അവയിൽ പലതിനെയും കായിക ശരീരത്തിന്റേത് എന്നനിലയിൽ മാത്രം കാണാൻ സാധിക്കാത്തതാണ്. 96 തത്വങ്ങൾ  മനുഷ്യ ശരീരത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽമാത്രം ബാധകമായ കാര്യമാണോ എന്നുമറിയില്ല.  

ആധുനിക ജീവശാത്രവും വൈദ്യശാസ്ത്രവും ശരീരഘടനയും ധർമ്മങ്ങളും എന്ന് വേർപിരിച്ചുകൊണ്ടാണ്  ജൈവിക പ്രക്രിയകളെ സമീപിച്ചുവരുന്നത്. അങ്ങനെയൊരു വിഭജനരീതി 96 തത്വ 

ഘടനയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ആലോചനകളിൽ കാണാറില്ല. ഇവിടെ കായിക ശരീരത്തിന്റേതിന് പുറമേ മാനസിക, ആത്മീയ കാര്യങ്ങൾകൂടി ഉൾപ്പെടുന്നതായി കാണുന്നുണ്ട്. ആ നിലക്ക് മാനസിക ശരീരം, ആത്മീയ ശരീരം എന്നൊക്കെപ്പറയാവുന്ന കാര്യങ്ങളെക്കൂടി അതിൽ വിഭാവനം ചെയ്യപ്പെടുന്നുണ്ടെന്ന് കരുതേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. ആധുനിക ജീവശാത്രത്തിലും വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിലും അവയുടെ പാരസ്പര്യത്തിന് വല്ല പ്രാധാന്യവും കല്പിച്ചിട്ടുണ്ടോ എന്നറിയില്ല. 

96 തത്വ ഘടനകങ്ങളായി പറയുന്നവയെല്ലാം ചേർന്നുവരുന്നതും പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്നതുമായ ഒരു ശരീര ഘടനാ സങ്കല്പനമാണ് ഇവിടെ കാണുന്നത്. അതിനെ ആന്തരിക, ബാഹ്യ ശരീരതത്വങ്ങളെന്നനിലയിൽ, അല്ലെങ്കിൽ കായിക, മാനസിക, ആത്മീയ ശരീരതത്വങ്ങളുടെ തലത്തിൽ 

വേർപിരിച്ചോ മാറ്റിനിറുത്തിയോ 

കാണാനാകുന്ന രീതിയിലല്ല അവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദീകരണങ്ങളിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാനാകുന്നത്. 

96 ശരീരതത്വങ്ങളായിപ്പറയുന്ന 

മനുഷ്യന്റെ ശരീരം ഘടകങ്ങളുടെ പ്രവർത്തന സ്വഭാവത്തെ നോക്കുമ്പോൾ, ആരോഗ്യസ്ഥിതിയുണ്ടാക്കുന്നതിനെ മനസ്സിലാക്കുമ്പോൾ, മനുഷ്യ ശരീരം മനുഷ്യവ്യക്തിശരീരമെന്ന നിലയിൽ ഒറ്റപ്പെട്ടുകൊണ്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നതായല്ല കാണാനാകുന്നത്. മറിച്ച്, മനുഷ്യേതരമായ ജീവ, അജീവ ശരീരങ്ങളുമായുള്ള പ്രതിപ്രവർത്തനനങ്ങളെയും ആശ്രയിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ഒരു സഞ്ചലിത പാരസ്പര്യബന്ധം അവിടെ കാണുന്നുണ്ട്. 

ഇന്നത്തെ അതി സങ്കീർണ്ണമായ ആരോഗ്യപ്രതിസന്ധികളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ആഗോള തലത്തിൽ മേധാവിത്തമുറപ്പിച്ചിട്ടുള്ള മരുന്നാശ്രിത മാത്രമായ വൈദ്യ വ്യസായത്തിന്റെ  ചൂഷണ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് 96 ശരീരതത്വവിദ്യയുടെ ആരോഗ്യരക്ഷാ സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് ആലോചികാനുദ്ദേശിക്കുന്നത്.

pksasidharan4@gmail.com

9447262817

https://www.facebook.com/share/p/azKxRZ6PKocNDnjp/?mibextid=oFDknk

96 TATTVAS AND HEALTHCARING

 *Exploring Healthcare Potential of the 96 Sareera tattvas (Bodily Constituents)* 

The following are some general thoughts shared as part of an ongoing effort to advance a perspective for recovering healthcare potential of the 96 bodily principles or constitutive elements of life, which is envisaged in the Tamizh Siddha tradition. 

South India is a region deeply rooted in a distinctive culture of healthcare based on the 96 bodily principles. However, this social and cultural history of South India has yet to be fully understood or documented at its subtility.

Bodily principles can be simply understood as the whole complex of the life of homo sapiens, which is engrossed in the cosmic interconnections.  The bodily constitution of life, which is experienced by man is not that entirely of physical existence.

 Therefore, the term refers not just to the anatomical and physiological functions of the physical body alone. The 96 tattvas refer to various factors and the complex structural connections with cosmic surroundings  that sustains a healthy living. As meyypporul (bodytruth) they signify the cosmic dynamics, which operates at   the individual formations. Also,  it has been understood as embodying macrocosm in microcosm. 

Taking a closer look at the nature of these 96 factors, it becomes clear that many of them cannot be understood purely as aspects of the physical body. Also, it is still unclear whether the 96 principles are exclusively applicable to the human body alone. The organic life is not exclusive to Anthropocene beings. If we talk about the role of cosmos it could be applicable to all living and even to non living things and their interactions and relationships. 

Modern biology and medical science tend to emphasise the division of anatomy and physiology for approaching biological processes. However, such a division is not typically seen in the conceptualization of the 96 principles. And even the conceptualisation of body itself transcends these dichotomies of mind and body, or physical and mental. The organism of body (physical complex) has been envisioned to be inclusive of aspects that defy any rigid categorisation into the physical, psychological, and spiritual. It remains to be seen if modern biology and medicine give any importance to such interconnections.

Thus, the 96 principles could be seen forming  an integrated and interactive concept of bodily structure. They cannot be neatly divided or separated into categories like internal and external principles, or physical, mental, and spiritual principles, based on available explanations. 

The organic body could be seen as getting conditioned for transforming or getting extended to its alternative levels of expression. The tattvic relationship seems to get built on the continuum of physical and psychical, mental and transcendental, conscious and unconscious, subconscious and superconscious, external and internal, social and personal, individual and collective, subjective and objective, etc at any direction randomly. 

When examining the functional nature of these 96 bodily principles and how they contribute to health, it becomes apparent that the human body does not function in isolation as an individual entity. Instead, there is a dynamic interplay between the human body and other living and non-living bodies. 

In the context of today’s complex health crises and the exploitation of a global, drug-dependent medical industry, reflecting on the healthcare potential of the 96 bodily principles is particularly relevant. And thus, it becomes imperative to explore the ways they work at different modes of human life, and particularly how they could be taped for transcending the biomedical regimes, which keep imposing their coercive conditionalities. 

pksasidharan4@gmail.com

9447262817

പിള്ളതാങ്ങിരക്ഷാ സങ്കല്പനം - ചർച്ച

 പിള്ളതാങ്ങി കളരിവിദ്യാ 

സമ്പ്രദായത്തിലെ രക്ഷാ സങ്കല്പനങ്ങൾ 

(Draft)

കായരക്ഷ, ദേഹരക്ഷ, രോഗരക്ഷ, ആരോഗ്യരക്ഷ, ജീവരക്ഷ, ആത്മരക്ഷ, സ്വാതന്ത്ര്യരക്ഷ, മനോരക്ഷ, ശിശുരക്ഷ, ആപൽരക്ഷ,  ആക്രമണരക്ഷ, മരണരക്ഷ എന്നിങ്ങനെ പലതരത്തിൽ കാണാവുന്ന രക്ഷാവിദ്യകളും ആശയങ്ങളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും പിള്ളതാങ്ങി എന്ന സങ്കല്പനത്തിൽ ഉള്ളടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. ഒരുപക്ഷേ അത് പ്രത്യക്ഷമായനിലയിൽ കാണണമെന്നില്ല. 

പാരമ്പര്യത്തിൽ ഉള്ളടങ്ങിയ ഒരു വലിയ ഉൾക്കാഴ്ച എന്നനിലയിൽ മറ്റുപല സ്ഥലങ്ങളിലും പ്രസക്തമായ രക്ഷാസങ്കല്പനമായി വികസിപ്പിക്കാനുള്ള അർത്ഥ തലങ്ങളും അതിലുണ്ട്.  അത്രയധികം സാധ്യതയുള്ള ഒരു പാരമ്പര്യ (ജന) വിദ്യയാണ് പിള്ളതാങ്ങി. 

ജനവിദ്യാ പാരമ്പര്യങ്ങളെ അനുദിനം ഉന്മൂലനം ചെയ്യുകയും അവയൊക്കെ നിയമപരമായി റദ്ദ്ചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന വർത്തമാനകാലത്തെ അറിവധികാര പദ്ധതികളെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായാണ് 'പിള്ളതാങ്ങി: അതിജീവനവിദ്യാ സ്വയം പരിശീലനശാല (Pillathaangi: Centre for Self-Learning in Liberative Life-Caring Practices) എന്ന പേരിലൊരു കൂട്ടായ്മ കുറച്ചുകാലമായി പ്രവർത്തിവരുന്നത്. ജനങ്ങളുടെ അറിവ് അവകാശത്തിന്റെ, അറിവ് സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ, അറിവ് സമത്വത്തിന്റെ വീണ്ടെടുപ്പുകളെ മുൻനിറുത്തിയുള്ള വിശാലമായ സാമൂഹിക നീതിയുടെ (സാമൂഹികരക്ഷയുടെ, നീതിരക്ഷയുടെ) പ്രതിരോധ മാർഗ്ഗമായാണ് ജനവിദ്യാ കൂട്ടായ്മയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടന്നുവരുന്നത്. 

ജനകീയ പാരമ്പര്യത്തിന്റെ ഉൾക്കാഴ്ചകളും സാങ്കേതികതകളും വർത്തമാനകാലത്തിന്റെ സാമൂഹിക സാംസ്‌കാരിക രാഷ്ട്രീയ ആരോഗ്യപര പ്രതിസന്ധികളെ അതിജീവിക്കാനുതകുന്ന നിലയിൽ പുനർ നിർവ്വചിക്കാനും പുന:സൃഷ്ടിക്കാനുമാണ് പിള്ളതാങ്ങി ശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. എന്നാൽ അത്തരം പാരമ്പര്യങ്ങളെ ഉപയോഗപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ടുകൂടിയാണ് ചൂഷണാത്മകമായ വികസന പദ്ധതികൾ സമൂഹത്തിലേക്ക് അടിപ്പിച്ചേൽപ്പിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. അത്തരം അറിവധികാര ശക്തികൾക്ക് കയ്യാളുകളായാണ് പല പാരമ്പര്യവിദ്യാ കൈകർത്താക്കളും പ്രസ്ഥാനങ്ങളും പ്രവർത്തിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. ഇങ്ങനെയൊരു പൊരുത്തക്കേടുകളെ  (വൈരുദ്ധ്യാത്മകതയെ, പ്രഹസനത്തെ) തിരിച്ചറിയാനും മറികടക്കാനും സാധിക്കേണ്ടതുണ്ട്. 

അതിനെ മുൻനിറുത്തി പിള്ളതാങ്ങി കളരിവിദ്യാ സമ്പ്രദായവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട രക്ഷാ സങ്കല്പനങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഒരു പൊതു ചർച്ച തുടങ്ങിവെക്കുകയാണ്. കളരിവിദ്യയിലെ "പിള്ളതാങ്ങി" എന്ന ആശയത്തെയും പ്രായോഗിക സങ്കേതങ്ങളെയും കുറിച്ച് അറിയാവുന്നവർ അവ പങ്കുവെച്ചുകൊണ്ട് ചർച്ച മുന്നോട്ടുകൊണ്ടുപോകാൻ സഹകരിക്കണമെന്ന് അപേക്ഷിക്കുന്നു. 

വിശദവിവരങ്ങൾക്ക് :

9447262817

www.pillathaangi.blogspot.com

www.pillathaangi.com

വീരം-പൂരം ശില്പശാല WORKSHOP ON VEERAM -POORAM

 വൈദ്യ രസവാദ പരിപാടി-6

വീരം-പൂരം ശില്പശാല 

2024 ജൂലൈ 6-7ന് വടകരയിൽ 

സ്ഥലം : കോട്ടക്കൽ കണാരൻ ഗുരുക്കൾ സ്മാരക കളരിവിദ്യാ പഠനകേന്ദ്രംകറപ്പക്കുന്ന് 

(ഹാർബർ റോഡ്, ചോമ്പാല, വടകര)

ബാലവൈദ്യക്കളരിജ

ജൂലൈ 6ന് വൈകുന്നേരം 6-9 

വിശദവിവരങ്ങൾക്ക് :

9447262817

https://pillathaangi.blogspot.com/

ചെയില്യ ശില്പശാല CHAYILYA WORKSHOP

വൈദ്യ രസവാദ പരിപാടി -5

 ചായില്യ ശില്പശാല

 ചായില്യ ശുദ്ധിയും മരുന്ന് നിർമ്മാണവും

(2024 മെയ്‌ 25-25

സ്ഥലം : കോട്ടക്കൽ കണാരൻ ഗുരുക്കൾ സ്മാരക കളരിവിദ്യാ പഠനകേന്ദ്രം

കറപ്പക്കുന്ന് 

(ഹാർബർ റോഡ്, ചോമ്പാല, വടകര 

ബാലവൈദ്യക്കളരി

മെയ് 25ന്  വൈകുന്നേരം 7-9 

വിശദവിവരങ്ങൾക്ക് :

9447262817

https://pillathaangi.blogspot.com/

 

ആദിവാസിവൈദ്യ ശില്പശാല Workshop on Adivasi vaidyam

ആദിവാസി സംസ്കൃതികളെ അടുത്തറിയാൻ...

ശില്പശാല 

ആദിവാസി വൈദ്യം, സംസ്കാരം, അറിവ്പാരമ്പര്യങ്ങൾ 

 2024 മെയ്  (അന്തിമ തീരുമാനമായില്ല) 

പിള്ളതാങ്ങി: അതിജീവനവിദ്യാകേന്ദ്രം

 കാലടി, മാണിക്കമംഗലം 

(സ്ഥലം : പുളിയേലിപ്പടി കുമാരനാശാൻ സ്മാരക മന്ദിര സമീപം)

 പരിഷ്കൃതരെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന  മുഖ്യധാരാ പൊതു സമൂഹങ്ങളെന്നും ആദിമ നിവാസികളെ  ചൂഷണ താൽപ്പര്യങ്ങളോടെ മാത്രമാണ് സമീപിക്കാറുള്ളത്. അതിജീവനത്തിനായി പോരാടിക്കൊണ്ട് അപൂർവ്വം ആദിവാസി സമൂഹങ്ങളേ ഇന്ന് ലോകത്ത് അവശേഷിക്കുന്നുള്ളൂ. നഗരവാസികളുടെ അധിനിവേശത്തിനും സ്വാധീനത്തിനും വഴങ്ങിക്കൊണ്ടുള്ള ഒരു പരാശ്രിത ജീവിതംമാത്രണ് ഇന്നവരുടെ ഗതി.  അതേസമയം ഇന്നത്തെ പുരോഗമന വികസനത്തിന്റെ പൊള്ളത്തരങ്ങൾക്കും  ദുരന്തങ്ങൾക്കും പരിഹാരം ആദിമ സംസ്കൃതികളെ പിൻപറ്റലാണെന്ന തിരിച്ചറിവുകൾ വ്യാപകമായിക്കൊണ്ടിരിക്കു ന്നുമുണ്ട്. പ്രത്യേകിച്ച് ആരോഗ്യപ്രതിസന്ധികളുടെ കാര്യത്തിൽ. പാരമ്പര്യ വൈദ്യത്തിന്റെയും മറ്റ് ജനവിദ്യകളുടെയും അതിജീവനം വർത്തമാനകാല സാമൂഹിക നീതിയുടെ ഒരു മുന്നുപാധികൂടിയായി കാണേണ്ടി വരുന്നുണ്ട്. 

അടിമാലിയിലെ ആദിവാസി വൈദ്യൻ ശ്രീ. സുദേവൻ വെള്ളമുത്ത്, പിള്ളതാങ്ങി കാലടി കേന്ദ്രത്തിൽ രോഗികളെ പരിശോധിക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായാണ് ഈ ശില്പശാല നടത്തുന്നത്. ആദിവാസി സംസ്കാരങ്ങളെക്കുറിച്ചും പശ്ചിമഘട്ട അറിവ് പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ചും അന്വേഷിക്കുന്നവരുടെ ഒരു ഒത്തുചേരൽ കൂടിയാണിത്.  

വിശദവിവരങ്ങൾക്ക്:

http://pillathaangi.blogspot.com

# 9447262817

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

ആദിവാസി വൈദ്യൻ 

സുദേവൻ വെള്ളമുത്ത് 

(വാളറ, അടിമാലി) 

പിള്ളതാങ്ങി: അതിജീവനവിദ്യാകേന്ദ്രത്തിൽ (കാലടി, മണിക്കമംഗലം) തിങ്കൾ, ചൊവ്വ, ബുധൻ ദിവസങ്ങളിൽ രോഗികളെ പരിശോധിക്കുന്നു. 

സ്ഥലം : പുളിയേലിപ്പടി കുമാരനാശാൻ സ്മാരക മന്ദിര സമീപം 

ഫോൺ : 8281622871

വിശദവിവരങ്ങൾക്ക് :http://pillathaangi.blogspot.com

# 9447262817

ആദിവാസി വൈദ്യശില്പശാല - പ്രതികരണങ്ങൾ

https://www.facebook.com/share/p/joXSoGUvbU4arJKH/?mibextid=oFDknk

ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ പി എൻ :

It is wonderful that U R progressively zooming in on basic material. All the best. Hope a linguisting association is also somewhere on the cards between pre-Sanskrit northern languages & the Kerala Adivasi Language spectrum (almost extinct).

കെ. പി. ഗിരിജ :

ആദിവാസി വൈദ്യം പഠനക്ലാസ്സ് ആവുമ്പോൾ ചില പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. Knowledge ചൂഷണം, who are we to coordinate and conduct/organize classes മാതിരിയുള്ള ആരോപണങ്ങൾ വരാം. ആ കമ്മ്യൂണിറ്റിയിൽ നിന്നും ഉണ്ടാകും സംശയങ്ങൾ. തുടക്കം ചികിത്സയും ശില്പശാലയും ആകാം എന്ന് തോന്നുന്നു. Common elements or diversity എന്തൊക്കെ എന്നും philosophical base എന്താണെന്നും ഒക്കെ ആലോചിക്കമല്ലോ. അത് കുഴപ്പമില്ലാതെ പോകുമ്പോൾ പഠനപരിപാടിയും മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോവാമല്ലോ. ആരായിരിക്കും പഠിതാക്കൾ എന്നതും ആലോചിക്കണം. അറിവിന് വേലി കെട്ടണം എന്നല്ല. When we can't prevent exploitation of their knowledge, how can we assure them the positive utilization or dissemination of their knowledge. ആയുർവേദ ഡോക്ടർമാരടക്കം ആദിവാസി വൈദ്യ കൂട്ടുകൾ അടിച്ച് മാറ്റുന്നുണ്ടല്ലോ. This is my thoughts on the subject.

ശശി :

ആദിവാസി വൈദ്യത്തെ അവരുടെ സാംസ്‌കാരിക പശ്ചാത്തലത്തിൽ മനസിലാക്കുന്നതിന് വേണ്ട ഒരു ശ്രമം ആവശ്യമാണെന്ന് തോനുന്നു. ഇന്ന് ചുരുങ്ങിയത് ആരോഗ്യരക്ഷക്കുവേണ്ടി പൊതുസമൂഹത്തിലെ ചിലരെങ്കിലും ആദിവാസികളെ ശരണം പ്രാപിക്കുന്നത് ഒട്ടും ഒരപൂർവ്വതയല്ല. അതിന് വേണ്ടിയുള്ള സഹായങ്ങളൊരുക്കാൻ സർക്കാർ സംവിധാനങ്ങളുമുണ്ട്.

ആദിവാസികളെ ഉന്മൂലനം ചെയ്തുകൊണ്ട് സമ്പന്നരായവർ തന്നെയാകും ഒരുപക്ഷേ അവരുടെ 'പ്രാകൃത വൈദ്യവിദ്യ'കൊണ്ട് ജീവൻ രക്ഷിക്കാനോടിയെത്തുന്നത്. അതൊരു വിരോധാഭാസം തന്നെയാണ്. ആധുനിക, പരിഷ്കൃത, പുരോഗമന, ശാസ്ത്രീയ, യുക്തിവാദ, വരേണ്യ, വികസനവാദ, നാഗരിക പ്രമാണിവർഗ്ഗത്തിന്റെ (ആദിവാസി ഉന്മൂലനക്കാരുടെ) ആദിവാസിപ്രേമ നാടകത്തിന്റെ ചതിക്കുഴികളെക്കുറിച്ച് ആദിവാസികൾ ബോധവാന്മാരാണോ എന്നറിയില്ല. അറിഞ്ഞാൽത്തന്നെ നിലനിൽപ്പിന്റെ സമ്മർദ്ദങ്ങളെയും പ്രേരണകളെയും തടുക്കാനായെന്ന് വരില്ല. അതും മറ്റൊരു വിരോധാഭാസം തന്നെയാണ്. രക്ഷാകർതൃത്വത്തിന്റെയും സാഹോദര്യ സഹവർത്തനത്തിന്റെയും ഉദാരവഴികളിലും ചതിക്കുഴികൾ കാണാം.

ഇങ്ങനെയുള്ള അപകട സാധ്യതകളെ മറികടന്നുകൊണ്ട് ആദിവാസി സംസ്കൃതിയെ അറിയാനും പരിഗണിക്കാനും കഴിയുന്നതിന്റെ മാർഗ്ഗങ്ങളെന്താകും?

ആദിവാസി അവശതകളെയും

ഗതികേടുകളെയും കുറിച്ച് പറഞ്ഞ് അവരെ ഉപയോഗപ്പെടുത്തി ചൂഷണം ചെയ്തുകൊണ്ടുള്ള ജീവകാരുണ്യ പ്രവർത്തനത്തിന്റെതല്ലാത്ത വഴികളെന്താണ്?

ഇങ്ങനെയുള്ള പ്രശ്നങ്ങളെ തിരിച്ചറിഞ്ഞുകൊണ്ടുള്ള ഒരു സ്വയം വിമർശനാത്മകമായ രീതിയിൽ ആദിവാസികളുമായുള്ള സമ്പർക്കവും ഇടപഴകലുകളും സാധ്യമാണോ?

കേരളത്തിന്റെ സവിശേഷമായ ആദിവാസി മേഖലയായ പശ്ചിമഘട്ട പശ്ചാത്തലത്തിൽ പാരിസ്ഥിതിക ദുർബലതയും അധിവേശ, കുടിയേറ്റ സാംസ്‌കാരിക വ്യപസ്ഥാപനവും ഉണ്ടാക്കിയ പ്രതിസന്ധികളുമുണ്ട്. അവിടുത്തെ പാരിസ്ഥിതിക തകർച്ചയുടെ ഭീഷണികളെക്കുറിച്ചുള്ള ബോധവും പ്രതിരോധ പ്രവർത്തനങ്ങളും ധാരാളം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ പശ്ചിമഘട്ട സംസ്കൃതിയുടെയും വിദ്യാപാരമ്പര്യങ്ങളുടെയും തകർച്ചകൊണ്ടുണ്ടായ പ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ച് കാര്യമായ ആലോചനകളൊന്നും ഉണ്ടായിട്ടില്ലെന്ന്തന്നെ പറയാം. ആ നിലയിൽ പശ്ചിമഘട്ടവിദ്യകളുടെ സാമൂഹിക സാംസ്‌കാരിക ചരിത്ര പശ്ചാത്തലങ്ങൾ

മനസ്സിലാക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി ആദിവാസി വൈദ്യത്തെ കൂടുതൽ

അടുത്തറിയാനുള്ള ശ്രമങ്ങളും ആവശ്യമാകുന്നുണ്ട്.

സാവിത്രി രാജീവൻ :

ആദിവാസികളുടെ ജീവിതോപാധികൾ മാത്രമല്ല അവരുടെ പൈതൃക ങ്ങളും ചൂഷണം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. അവരുടെ ഇടയില്‍ നിന്നു തന്നെ അതിനെ ചെറുക്കുന്നവരും സ്വന്തം സംസ്കാരത്തെ respect ചെയ്യുന്നവരും ഉണ്ടായി വരണം. മുഖ്യധാരയിലേക്ക് ലേക്ക് absorbed ആവുക എന്ന ലക്ഷ്യ ത്തി ല്‍ ആകൃഷ്ടരായി പോകാത്ത വര്‍.

സുരേഷ് കെ.പി:

കേരളത്തിലെ ആദിവാസി വൈദ്യം ആദ്യകാലങ്ങളിൽ അവരുടെ ഊരുകളിൽ മാത്രം നടത്തിയിരുന്നതാണ്. മരുന്നും മന്ത്രവാദവും എന്ന രീതിയിൽ ആയിരുന്നു അത്. പിന്നീട് ഒരു ചികിത്സ എന്ന രീതിയിൽ അത് രൂപപ്പെട്ടു. പക്ഷേ കേരളത്തിലെ ആദിവാസി ഗോത്രങ്ങളുടെ ചികിത്സ രീതിയും മരുന്നിനെ കുറിച്ചുള്ള അറിവു കളും വ്യത്യസ്തമാണ്. കാടിനെ ആശ്രയിച്ച് ജീവിക്കുന്ന ഗോത്രങ്ങളുടെ ചികിത്സ പലപ്പോഴും ഒറ്റ മൂലി എന്ന രീതിയിലാണ്. എന്നാൽ കാർഷിക വ്യവസ്ഥ അടിസ്ഥാനമാക്കി ജീവിക്കുന്ന കുറിച്ചർ, കുറുമർ എന്നീ വിഭാഗങ്ങളുടെ ചികിത്സാ രീതി നാട്ടുവൈദ്യത്തോട് അടുത്ത് നിൽക്കുന്നതാണ്.

ആദിവാസി അറിവാണോ പ്രയോഗമാണ് എന്ന സംശയം അക്കാദമിക തലത്തിൽ നിലനിൽക്കുന്നു.

ഇന്ന് ആദിവാസി വൈദ്യം പല പ്രതിസന്ധികളിലൂടെ കടന്നു പോകുന്നു. വൈദ്യൻമാരുടെ സംസ്ഥാന തലത്തിലുള്ള ഒരു കോഡിനേഷൻ ഉണ്ട്. അവർ സമൂഹത്തിലെ ചൂഷണങ്ങൾ തിരിച്ചറിഞ്ഞു തുടങ്ങിട്ടുണ്ട്. പക്ഷെ ആദിവാസിവൈദ്യം സംബന്ധിച്ച് ഗോത്ര സമൂഹത്തിന് അകത്തും പുറത്തും നിന്നുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്നു. സർക്കാർ തലത്തിലുള്ള ചില ശ്രമങ്ങൾ നടന്നു വരുന്നുണ്ട്. എന്നാൽ അവ വൈദ്യ ക്യാമ്പ്, ചർച്ച എന്നിവയിൽ ഒതുങ്ങി പോകുന്നു.

ആദിവാസി അറിവ് പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ശില്പശാല ഈ മേഖലയിലെ അന്വേഷണങ്ങൾക്ക് ഒരു തുടക്കമാവട്ടെ.

രമേശ്‌ ചെറുകുന്ന് :

ആദിവാസി ചികിത്സാക്യാമ്പ് എന്ന പേരിൽ കണ്ണൂർ ജില്ലയുടെ പല ഗ്രാമങ്ങളിലും അപ്പച്ചൻ വൈദ്യരെ എഴുന്നെള്ളിച്ച് കാശു പിടുങ്ങിയ വിപ്ലവ നേതാക്കളേറെയുണ്ടായിരുന്നു ഇടക്കാലത്ത്. ആരോഗ്യപ്പച്ച പരിചയപ്പെടുത്തിയ ആദിവാസി മൂപ്പനെപ്പോലെ ചൂഷണവിധേയനാക്കാതെ നോക്കാനുള്ള കരുതലെടുത്ത ശേഷേമെ ഇത്തരം നടപടികളിലേക്കെടുത്തു ചാടാവൂ.

ശശി :

തീർച്ചയായും. അതുതന്നെയാകണം പുതിയ ആലോചനാവിഷയം.

ഇങ്ങനെയുള്ള ഓർമ്മപ്പെടുത്തലുകൾകൾക്ക് വളരെ പ്രാധാന്യമുണ്ട്. ആദിവാസികൾ, പാരമ്പര്യവിദ്യക്കാർ നിരന്തരം ചതിക്കപ്പെടുകയാണല്ലോ?

ആദിവാസികളുമായി ഇടപെടുന്നതിന്റെ

പ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ചാണ് നമുക്കിവിടെ ആലോചിക്കാനുള്ളത്.

അത് അവർക്ക് എത്രത്തോളം (പ്രത്യക്ഷത്തിലും വിദൂരതയിലും) അപകടരഹിതമാകുന്നുണ്ട് എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള പരിശോധനയാണ്‌ പ്രധാനം.

ഇപ്പോൾ അവരെ അങ്ങോട്ടുപോയി കൊണ്ടുവന്നതല്ല. നഗരത്തിൽ ഒരു ചികിത്സാകേന്ദ്രം തുടങ്ങാൻ വാടക സ്ഥലം നോക്കിവന്നതാണ്. വാടകക്ക് തരില്ല, സ്ഥലം ഉപയോഗിക്കാമെന്നു പറഞ്ഞു. അങ്ങനെയാണ്‌ ആഴ്ചയിൽ മൂന്ന് ദിവസം രോഗികളെ പരിശോധിക്കുന്നതിന് വേണ്ട സൗകര്യം കാലടിയിൽ ഇരിക്കുന്നത്. എന്തുകൊണ്ടാണവർക്ക് നഗരത്തിലേക്ക് വരേണ്ടിവന്നത്?

മുമ്പ് നഗരക്കാർ അങ്ങോട്ടുപോയി തട്ടിയെടുക്കുകയായിരുന്നല്ലോ? അറിവ് ചോരണമെന്ന വിഷയത്തേക്കാൾ അവർ നേരിടുന്ന ഗതികേടിന്റെ കാര്യങ്ങളുണ്ട്.

അവിടെ എന്ത്, എങ്ങിനെ?

എ. മോഹൻകുമാർ :

എത്ര തെരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ കഴിഞ്ഞാലും താഴേക്ക് താഴേക്ക് പോകാൻ വിധിക്കപ്പെട്ടവർ. നിരന്തരം ചതികൾക്ക് വിധേയമായവർ.കുട്ടികൾ പഠിക്കാൻ സാഹചര്യമുണ്ടായാൽ ചിലപ്പോൾ സ്വന്തം കാര്യം നോക്കാൻ പ്രാപ്തരായേക്കും. ഗീതാനന്ദൻ ആ വഴിക്ക് മുൻകൈ എടുത്തു ചിലതു ചെയ്യുന്നുണ്ട് എന്നു തോന്നുന്നു.

ശശി:

അതെ, അവരുടെ രക്ഷകരെന്ന നിലക്കുള്ള ആലോചനകൾക്ക് കാര്യമില്ല.

നഗരത്തിലേക്ക് കുടിയേറാൻ നിർബന്ധിക്കപ്പെടുന്നവർക്ക്, അപരിചിതത്വം, ഭയപ്പാട്, ചൂഷണം ചെയ്യപ്പെടുന്ന തോന്നൽ, അസ്വസ്ഥത, സംഘർഷം എന്നിവയൊന്നും ഇല്ലാതെ അവരുടെ സ്ഥലത്ത് ജീവിക്കുന്ന ലാഘവത്തോടെ, സ്വന്തം തീരുമാനത്തോടെ ജീവിക്കാൻ, പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിയുന്ന എന്തെങ്കിലും സൗകര്യങ്ങൾ ഒരുക്കിക്കൊടുക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ആലോചനകൊണ്ട് കാര്യമുണ്ടാകുമോ?

രാധ മാലാട്ടിരി :

ഗതൃന്തരമില്ലാതെ കാട്ടിലെ ആനകൾ നാട്ടിലേക്ക് വരുന്നതിന് സമാനമാണ് ആദിവാസി സമൂഹത്തിൻറെ നഗരവാസികളുടെ സ്‌വാധീനത്തിന് അടിമപ്പെടലും. ഏറ്റവുമധികം ചൂഷണം ചെയ്യപ്പെടുന്ന അവരുടെ വൈദൃം കാത്ത് സൂക്ഷിക്കാൻ വേണ്ട പ്രകൃതി വിഭവങ്ങൾ പോലും ഇന്നനൃമാണ്. അവരുടെ സംസ്കാരവും വൈദൃവും അവർ അനുഭവിക്കുന്ന ചൂഷണവും സമ്മർദങ്ങളും നിസ്സഹായാവസ്ഥയും അവരിൽ നിന്നറിയാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ ആവശൃവും പ്രശംസ അർഹിക്കുന്നതുമാണ്.

ഡോ സൂരജ് :

ലഭ്യമായ അറിവുകളുടെ സമാഹരണം എത്രയും പ്രധാനം തന്നെ.

ശശി :

ആദിവാസികളുടെ അറിവ് സമാഹരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ അവർക്ക് അവരുടെ അറിവുകൾ ഉപയോഗിച്ച് നിലനിർത്താനുള്ള സാഹചര്യം ഉണ്ടാവേണ്ടതുണ്ടെന്ന് തോനുന്നു.

ഡോ സൂരജ് :

വൈദ്യത്തിന്റെ ഒരുവിധ അറിവും നഷ്ടപ്പെട്ടുപോകാതെ പൊതുസമൂഹത്തിന് ഉപകാരപ്പെടേണ്ടതാണ്. ഒരു ആയുർവേദ ഡോക്ടർ എന്നനിലക്കാണ് അങ്ങിനെ പറഞ്ഞത്. ശരിയാണ്, ഒരു സാമൂഹിക പ്രവർത്തകന്റെ കാഴചപ്പാടിൽ നിന്ന് നോക്കുമ്പോൾ ആദിവാസി സമൂഹത്തിന്റെ നിലനിൽപിന് അവരുടെ അറിവുകൾ അവർക്കിടയിൽത്തന്നെ സംരക്ഷിക്കപ്പെടേണ്ടതാണ്. അതിന് അവർ ശാക്തീകരിക്കപ്പെടേണ്ടതുണ്ട്. എല്ലാം കാലത്തും അവർ സംരക്ഷിക്കപ്പെടേണ്ടവരായി കാണാനാവില്ല. അതിന് അവർക്ക് സ്വയം ശാക്തീകരിക്കപ്പെടാൻ പുറത്തുള്ളവർക്ക് കഴിഞ്ഞേക്കും. അതേ സമയം ഇന്നത്തെ ഏകലോക അധിപത്യത്തിന്റെ കാലത്ത് അതിനെതിരായിട്ട് തദ്ദേശീയമായ ആയുർവേദ, സിദ്ധ, ആദിവാസി വൈദ്യ അറിവുകൾ സംരക്ഷിക്കപ്പെടുകയും വേണം. ആ നിലയിലാണ് അറിവിന്റെ സംരക്ഷണത്തെ പ്രധാനമായി കാണണമെന്ന് പറഞ്ഞത്. വലിയ വലിയ ആഗോള കുത്തകകളാണ് ഇന്ന് ആഹാരം, ആരോഗ്യം, വൈദ്യം തുടങ്ങിയ അറിവുകളുടെ ഉപയോഗത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. സൂക്ഷ്മതലത്തിൽ അഭിപ്രായവ്യത്യാസങ്ങൾ കാണാമെങ്കിലും പൊതുവായ ധാരാളം യോജിപ്പുകൾ ഉള്ളവർക്കും ഒരുമിച്ചുകൊണ്ട് ഇത്തരം കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് പ്രവർത്തിക്കാവുന്നതാണ്. ആ നിലയിൽ ഇപ്പോഴത്തെ ശ്രമങ്ങൾ മുന്നോട്ടുകൊണ്ടുപോകാനാവട്ടെ എന്ന് ആശംസിക്കുന്നു.

Sajay Jose:

Its positive but also ironic that adivasi vaidyam is drawing attention, and perhaps even enjoying a revival of sorts on social media etc. This venturing out of an adivasi vaidyan into an urban space to set up practice may be seen in this context. Regarding the workshop, as with any traditional knowledge system practiced in conformity to certain rules and taboos, which may seem unnecessarily rigid or outdated to us, as outsiders intervening in such a tradition, we must look in to the possibility of (and be mindful of) something being lost or damaged in the process of such an exposure, and not reject such concerns, if any, out of hand.

വിശദവിവരങ്ങൾക്ക് :

http://pillathaangi.blogspot.com

#9447262817

താളക ശുദ്ധി ശില്പശാല THALAKA SUDDHI WORKSHOP

 വൈദ്യരസവാദ പരിപാടി -4

താളക ശുദ്ധിയും മരുന്ന് നിർമ്മാണവും

2024 ഏപ്രിൽ 27-28

സ്ഥലം : കോട്ടക്കൽ കണാരൻ ഗുരുക്കൾ സ്മാരക കളരിവിദ്യാ പഠനകേന്ദ്രം

കറപ്പക്കുന്ന് 

(ഹാർബർ റോഡ്, ചോമ്പാല, വടകര)

വിശദവിവരങ്ങൾക്ക് :

9447262817

https://pillathaangi.blogspot.com/

www.pillathaangi.com

........... 

വൈദ്യ രസവാദ ശില്പശാല-4

*ഏപ്രിൽ 27-28, വടകര*

 വൈദ്യരസവാദ പഠനപരിപാടിയുടെ മൂന്നാംഘട്ട പരിശീലനം 2024 ഏപ്രിൽ 27-28 തീയതികളിൽ വടകര കേന്ദ്രത്തിൽ നടക്കും.  

പുതുതായി ചേരാൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്നവർക്കും പങ്കെടുക്കാൻ സൗകര്യം ഉണ്ടായിരിക്കും.

-------

*വിശദവിവരങ്ങൾക്ക്: 9447262817*

*NB: ശില്പശാലയിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം രെജിസ്ട്രേഷൻ ഫീസ് മുഖേന നിയന്ത്രിക്കുന്നതാണ്. ഈ പഠന പരിപാടിയിൽ ചേരാൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്നവർ / പുതുതായി പങ്കെടുക്കുന്നവർ 2500/- രൂപ

*8281525817* *നമ്പറിൽ GPay* (Pillathaangi pothakam Publication House) ചെയ്യുക. അതിന്റെ രസീത് 

*9447262817*

*എന്ന നമ്പറിലേക്ക്* *whatsap ചെയ്ത് അഡ്മിഷൻ ഉറപ്പ് വരുത്തേണ്ടതാണ്.*

വാർഷിക ഫീസ് അടച്ചു പഠനപദ്ധതിയിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തവരെ പഠിതാക്കളുടെ ഗ്രൂപ്പിലേക്ക് ചേർക്കുന്നതായിരിക്കും.

🎋

*സ്ത്രീകൾക്ക് പ്രത്യേക റൂമുകളും പുരുഷന്മാർക്ക് തറയിൽ കിടന്ന് ഉറങ്ങുവാനുമുള്ള സൗകര്യങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ആവശ്യമായ വിരിപ്പുകൾ കൊണ്ടുവരേണ്ടതാണ്*

🎋

*പഠിതാക്കൾ*

*നോട്ട് ബുക്ക്‌ മുതലായ അവശ്യ സാമഗ്രികൾ കരുതുക*

🎋

*ഹാളിൽ മൊബൈൽ ഫോൺ ഉപയോഗം പൂർണ്ണമായും ഒഴിവാക്കേണ്ടതാണ്*

🎋

*ശില്പശാലയിലെ എല്ലാ സെഷനുകളുടെയും വീഡിയോ റെക്കോർഡിംഗുകൾ 'പിള്ളതാങ്ങി പൊത്തകം റഫറൻസ് ലൈബ്രറി'യിൽ നിന്ന് ഭാവിയിൽ ലഭ്യമാകുന്നതാണ്.*

🎋 

*ശില്പശാലയിൽ പങ്കെടുക്കാൻ സാധിക്കാത്തവരും ഈ ആശയവുമായി സഹകരിക്കാൻ താല്പര്യമുള്ളവരുമായ ഗ്രൂപ്പ് അംഗങ്ങൾ തങ്ങളാൽ കഴിയുന്ന സാമ്പത്തിക സഹായം 8281525817 എന്ന നമ്പറിൽ GPay ചെയ്തു ഈ മഹത്തായ സംരംഭത്തിന്റെ വിജയത്തിൽ പങ്കാളികൾ ആകണം എന്ന് അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു*

🙏🙏🙏

🗼🗼🗼🗼🗼🗼🗼🗼

*പിള്ളതാങ്ങി പൊത്തകം, സിദ്ധവൈദ്യ രസവാദ പഠന-ഗവേഷണ* *വിഭാഗം,*

വടകര, കോഴിക്കോട് ജില്ല.

പ്രതികരണം 

സ്വാമിനാഥൻ :

*വൈദ്യ രസവാദം രസഗന്ധി മെഴുക് നിർമ്മാണം താളക ശുദ്ധി*

നമ്മുടെ രസവാദ പരിശീലനക്കളരിയുടെ നാലാമത്തെ ദ്വിദിന ക്യാമ്പ് സമുജ്ജ്വലമായി സമാപിച്ചു. 

*ഈ റിപ്പോർട്ട്‌ എഴുതുന്നത് ഇത് വരെ പ്രകടിപ്പിക്കാത്ത സംതൃപ്തിയോടെയാണ്. അതിനു വഴിയൊരുക്കിയ രവി ആശാൻ, സെൽവനാശാൻ, ശശി മാഷ്, മറ്റു 15 പങ്കാളികൾ... എല്ലാവർക്കും നിറഞ്ഞ ഹൃദയത്തോടെ നന്ദി.🙏* 

*നിങ്ങൾ സത്യത്തിൽ മറഞ്ഞു പോയൊരു സംസ്കൃതിയുടെ ഉയിർത്തെഴുന്നേൽപ്പിന്റെ ചരിത്രമാണ് രചിക്കുന്നത്..* 

🙏🙏

ആശാന്മാരും 15 വിദ്യാർത്ഥികളും ചേർന്ന് 2 ദിവസം കൊണ്ട് അതിഗംഭീരമായ രീതിയിൽ രസഗന്ധി മെഴുക് നിർമ്മാണം പൂർത്തിയാക്കി.

കഴിഞ്ഞ തവണ നിർമ്മിച്ച ശിവനാമരസം ഗുളികയും ഇന്ന് നിർമിച്ച മെഴുകിനൊപ്പം പഠിതാക്കൾക്ക് തന്നെ വിതരണം ചെയ്തു. 

ഇന്ന് ഉച്ചയ്ക്ക് ശേഷം ബാലവൈദ്യത്തിന്റെ ഒരു സെഷനും നടന്നു. വിശ്വനാഥൻ ആശാൻ ക്ലാസ് നയിച്ചു.

പിള്ളതാങ്ങി പൊത്തകം വൈദ്യരസവാദഗവേഷണ കേന്ദ്രത്തിന്റെ വിപുലമായ സംഘാടനം, പഠനപദ്ധതിയുടെ രെജിസ്ട്രേഷൻ തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ മുന്നോട്ട് നയിക്കാൻ 7 അംഗ ട്രസ്റ്റീസ്‌ ബോർഡും ഈ ശില്പശാലയിൽ രൂപീകൃതമായി.

*ട്രസ്റ്റീസ്‌:*

പി കെ ശശിധരൻ, (ചെയർമാൻ)

Dr. ശ്രീകല 

Dr. വിശ്വനാഥൻ

ജലീൽ ഗുരുക്കൾ 

രാജൻ വൈദ്യർ 

സന്തോഷ്‌ തിരുവനന്തപുരം

ജിസ് വി ജോൺ 

പ്രകാശൻ കോട്ടുളി.

Dr. അനിൽ സുന്ദരേശൻ പൈലറ്റ് കമ്മിറ്റിയെ നയിക്കും.

*പഠനപരിശീലന പരിപാടിയുടെ അടുത്ത ക്യാമ്പ് മെയ് 25,26 തീയതികളിൽ നടക്കും.*

🙏

------

*അഡ്മിൻസ് പാനൽ*